Chinese filosofie: dao, yin yang en vijf elementen
Van wuji naar taiji
Chinees filosofisch denken
Vrijdagavond 2 maart 2007, moe van een hele week werken gaan we naar een lezing over Chinees filosofisch denken. In de krant stond dat het praktisch zal zijn met een koppeling naar ons eigen leven.
We komen op de parkeerplaats van de school aan en keken elkaar lachend aan toen we door de gordijnen van een klaslokaal gekleurde lichten zagen knipperen. ‘Dat zal wel een praktische les worden’, dachten we toen we de disco muziek hoorden. Helen IJsselmuiden stond bij de deur en begroette ons. Nee, we gingen niet naar de disco maar namen een andere richting. In een overvol klaslokaal voor kleuters was een ruimte gemaakt voor een halve cirkel stoelen, die al grotendeels bezet was door mensen met stralende gezichten. We gingen zitten en hoorden muziek. Nee, geen disco muziek, die hoorden we helemaal niet, maar zachte, rustgevende muziek. De muziek werd uitgezet en het werd stil. We gingen beginnen.
In den beginne schiep God …
God, het ene, het niets, de Tao: woorden omschrijven het niet.
Hier volgde en korte meditatie met concentratie op een punt midden op je voorhoofd. En alle drukte van de week gleed weg, heerlijk om daar rustig te kunnen zitten, contact te kunnen maken met je lijf en met nieuwe kennis.
In den beginne schiep God de hemel en de aarde …
Tao, een ongedifferentieerd geheel. Uit de eenheid komt yin en yang.
Vervolgens een korte meditatie om het punt uit de vorige meditatie te verbinden met een punt vlak onder je navel. Een verbinding in je lijf tussen hemel en aarde. Wat een stilte, een weer stonden we open voor nieuwe woorden.
Er werd een parallel getrokken tussen het Chinese denken over het ontstaan van het heelal en het westerse beeld. Vervolgens werden ook het verschillen aangeduid. Het lineaire westerse denken (oorzaak en gevolg volgen elkaar op. Vanuit A krijg je B) tegenover het cyclische uit het Chinese Taoïsme (oorzaak en gevolg zijn onderdeel van het grote geheel. A en B staan in wisselwerking met elkaar).
Hierna werd het echt leuk, want er kwamen opdrachten! Uit je persoonlijk leven en uit de maatschappij een voorbeeld geven waarin een bepaald aspect van yin en yang te naar voren komt. Leuk, zo mochten we praten met sommige mensen met stralende gezichten. Ieder kon zijn verhaal vertellen, zijn beleving delen: Het werd niet altijd makkelijk, maar tegelijkertijd was niks goed of fout. Dat is pas cyclisch denken!
Na kennis te hebben gemaakt met sommige deelnemers, was er tijd voor een kopje koffie en thee, en een bijzondere verrassing. Er was een heerlijke taart voor ons gebakken. Hij was niet alleen lekker omdat íe gemaakt is met 5 elementen ( zie Kookworkshop op de site). maar het was ook een heel lief gebaar om ons zo te verrassen.
Hierna kwam een uitleg over de 5 elementen. Hout, vuur, aarde, metaal en water. Deze elementen beschrijven een stadium, geen statische toestand. Ook beïnvloeden de elementen elkaar. Er is een voedende cyclus (ene element zal het volgende bevorderen), een beheersende cyclus (ene element remt een andere af) en een kosmische cyclus (alles komt voort uit de aarde en keert er weer naar terug).
De elementen beschrijven een situatie, maar zijn ook van toepassing op de mens en zijn geestelijke of fysieke gesteldheid. Als de elementen in harmonie met elkaar zijn, ontstaat er een gezonde, stabiele situatie. Bij een disharmonie zijn er een aantal wegen om deze weer te herstellen.
Ook hier waren weer opdrachten om situaties te geven uit het dagelijks leven en uit de maatschappij, waarin deze cycli naar voren komen. Poeh he, das was even kraken met je hersenen. We hebben het gevoel dat er een veel diepere laag in zit die we nog niet helemaal te pakken kregen.
Helen heeft heel veel kennis en kon nog veel meer tijd gebruiken om die met ons te delen, jammer dat de tijd zo snel om was.
We kijken terug op een geslaagde avond. Helen wist een gezellige sfeer van openheid te creëren, en heeft meer kennis dan ze in die korte tijd met ons kon delen. Dat doet verlangen naar meer!
We stapten naar de parkeerplaats waar 3 jongetjes ons vroegen, mevrouw, meneer is de disco afgelopen? Dat wisten we niet, maar wel dat we de hele avond dat ons denken door nieuwe ideeën in beweging gebracht is.