Thuis in je
onderste dantian
Gewortelde spiritualiteit
Je onderste dantian
Bijna iedereen kent, zonder het misschien te weten, haar onderste dantian of energiecentrum. Bijvoorbeeld bij het optillen van je wekelijkse boodschappen span je je buikspieren aan, je zorgt voor een rechte rug, je ademt in en je veert met de kracht van je benen omhoog. Je krijgt het warm en misschien ga je wel zweten. Dat zijn kenmerken van een actief onderste energiecentrum.
Je onderste dantian ligt in je onderbuik. Ga met je aandacht naar de onderkant van je rechte buikspieren en vandaar naar het midden van je lichaam. Het is niet één punt, maar een gebied (met als centrum bij vrouwen hun eierstokken).
Vaak wordt het onderste dantian voorgesteld als een vuur waarop een kookpot met rijst staat. Het dantian genereert stoom waardoor de rijst eetbaar wordt.
Deze vergelijking beschrijft wat in tai chi en qigong het doel is van training van dit centrum. Allereerst leer je met oefeningen je onderste energiecentrum te verwarmen. De ontstane warmte, energie, laat je vervolgens met aandacht krachtig door jouw meridianen stromen. Hierdoor kan je lichaam naar behoren functioneren. Je voelt je vitaal, levenslustig en in balans. Ziekten hebben minder vat op je.
Dit is nog niet alles. Doordat je in je kracht staat, kun je je verbinden met de energie van het grote geheel. Hierdoor groeit jouw zelfhelend vermogen. Je neemt je plaats in het leven in. Je voelt je in de flow.
Je zwaartepunt in je onderste dantian leggen
Je onderste dantian is actief, als daar jouw zwaartepunt rust. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan. Bij velen rust het zwaartepunt ter hoogte van het middenrif of hoger. Dit komt doordat ons leven zich grotendeels in ons hoofd afspeelt. Vele hoofden neigen naar voren en staan niet meer recht op de romp. Of het borstgebied wordt opgezet. De vele korte lontjes getuigen hiervan.
Jouw zwaartepunt ligt in je onderste energiecentrum, als alle diafragma’s (scheidingswanden, zoals het middenrif en de bekkenbodem) en sluitspieren met elkaar samenwerken, net als bij een regenworm. Dit vraagt om ontspanning en vanuit ontspanning ontstaat haast als vanzelf strekking.
In deze fase voel je je onderste energiecentrum meestal niet. Wel neem je in je lichaam tintelingen waar, je voelt je warm, vermoeidheid verdwijnt en je voelt je opgewekt
Adem
Je adem heeft een ontspannen en gestrekt lichaam nodig, wil hij je optimaal van energie kunnen voorzien. Je adem is zeer sensitief en reageert op elke gevoelsverandering. Zoals gezegd, bij velen is de lichaamshouding niet optimaal en is chronische stress een normaal onderdeel van het leven worden. Hierdoor gebruikt je adem niet alle ruimte die tot zijn beschikking staat. Je ervaart een hoge of gejaagde ademhaling. Je adem rust niet op natuurlijke wijze in je onderste dantian.
Je adem komt tot rust en zakt vanzelf dieper in je lichaam, als je tijd neemt om hem te laten zijn zoals hij is. Je volgt je ademhaling zonder iets te willen veranderen.
Aandacht
Met je aandacht bundel je de kracht van je zwaartepunt met de kracht van je adem tot één sterke kracht. Met deze kracht kun je steeds beter balans houden tussen tegengestelden – yin en yang -, ook in je dagelijks leven. In deze fase voel je je onderste dantian in je onderbuik bewegen. Je geest wordt helder en opent zich voor het grote geheel. Je wordt de mensen die je ten diepste bent.
Yin en yang: de dans van de schepping
In de Bijbel Genesis 2:7 staat het volgende verhaal
‘Toen God de hemel en de aarde maakte, maakte Hij ook de mens. Hij maakte hem van het stof van de aarde en blies de levensadem in zijn neus. Zo werd de mens een levend wezen.’
Het lijkt een mythisch verhaal; een verhaal dat zich lang geleden heeft afgespeeld. De mens werd gevormd uit materie (stof der aarde) en uit energie (levensadem).
Vanuit de Chinese visie is dit verhaal nog steeds actueel en op elke schepping toepasbaar. Scheppen is het in evenwicht samenbrengen van materie en energie, van yin en yang, van bloed en levensenergie, zodat jij kunt leven en jij je leven kunt vormen in overeenstemming met het grote geheel.
‘Yin’ betekent de schaduwzijde van de berg en ‘yang’ de zonzijde van de berg. Wat nu yin is, is straks yang. En wat nu yang is, is straks yin. Zo vormen yin en yang een eenheid in een steeds wisselende samenstelling. In je onderste dantian ontmoeten de kracht van de aarde (je fysieke lichaam) en de kracht van de hemel (je adem) elkaar. In dit gebied gaat het over scheppen: in balans blijven (yin) en groeien (yang). Als schepper vertrouw je jezelf en het leven: oervertrouwen.
Je seksuele energie
Tijdens een weekend voor adolescenten van de Vereniging Spierziekten Nederland gaf ik een qigong-les. Felix kwam naar me toe en zei ‘ik kan alleen mijn hoofd bewegen. Kan ik toch meedoen?’. ‘Natuurlijk kun je meedoen’ antwoordde ik. ‘Verbind elke beweging, die je met je hoofd maakt in visualisatie met je onderste energiecentrum’. Ik legde hem uit waar dat zat en wat het deed. Toen de les voorbij was en ik vroeg naar hun ervaringen, reageerde Felix als eerste met ‘had je me niet gewoon kunnen vertellen, dat qigong gaat om het wekken van je seksuele energie?!’
Je onderste energiecentrum, oorsprong van jouw leven
Bij de conceptie ontvangt de nieuwe mens zowel energie van zijn ouders als van het grote geheel. De energie die je van je ouders meekrijgt, ook wel Jing genaamd, kun je vergelijken met de genetische code die in je DNA ligt opgeslagen.
In het grote geheel is er energie die zich wil manifesteren. Bij de conceptie ontstaat in het gebied van de dantian de wondermeridiaan Chong Mai, de brenger van de energie die zich wil manifesteren. Dit energiekanaal bevat de blauwdruk van wie jij kunt zijn. Ook ontstaan in datzelfde gebied Ren Mai, die jou voedt en voor rust zorgt, en Du Mai, die jou aanzet om je potentieel te realiseren. Ren Mai is de moeder van alle yinne energie en Du Mai de vader van alle yange energie in jouw lichaam. De vierde wondermeridiaan die ontstaat is Dai Mai. Deze heeft het vermogen, dat wat je in het leven niet aankunt op te slaan in je onderste energiecentrum. Het activeren van je onderste dantian begint dus met het afvoeren van afvalstoffen afkomstig van niet verteerde gebeurtenissen in jouw leven af.
Geworteld zijn in je onderste energiecentrum geeft je diepe geborgenheid en rust. Je vindt stilte in jezelf. Uit deze rust komt beweging voort. Yin verandert vanzelf in yang. Yang geeft je energie en stuwt je op tot realiseren van wat jouw hart verlangt te scheppen. Je voelt je vitaal en levenslustig. Je bent in de flow, een natuurlijke wisseling tussen rust en beweging.
Gewortelde spiritualiteit
Om je spiritualiteit te wortelen in je dagelijks leven is het nodig om je onderste dantian tot centrum van jouw leven te maken. In dit verband is het interessant om naar de betekenis van ‘dantian’ te kijken. ‘Dan’ betekent veld en ‘tian’ elixer; een elixerveld van een lang en gezond leven in wijsheid. Vele Chinese keizers zochten naar een pil ( ook een betekenis van ‘dan’) om de onsterfelijkheid te bereiken. In de meeste van die pillen zat kwik. Zij stierven hierdoor aan vergiftiging. De waarschuwing, die hiervan uitgaat, is dat een korte route om geworteld te zijn in je onderste energiecentrum niet mogelijk is.
Trouwe beoefening doet je loskomen van eigen beperkende gedachten en van oordelen van anderen over jou. Tai chi en qigong zijn oefenwegen om steeds meer geworteld te zijn in je onderste dantian. Hierdoor bewandel je meer en meer je eigen pad. Jouw spiritualiteit wortelt zich in je dagelijks leven. Je bent niet meer afhankelijk van de omstandigheden. Het vuur van je onderste energiecentrum heeft het water aan de kook gebracht, zodat je kon rijpen tot de mens die je in wezen bent. De innerlijke alchemie heeft zich voltrokken. Dit is onsterfelijkheid.
Ervaringen van Lezers
Wat een mooie en compleet verhaal over ons onderste dantian. Twee jaar geleden leerde ik wat dat was tijdens een cursus Tao en Chiqong. Anders dan jij had ik op een natuurlijke manier contact met mijn dantian. Ik kon hem bijvoorbeeld makkelijk verplaatsen toen onze leraar ons met 1 vinger om wilde duwen door ons in ons dantian te raken. Sindsdien zoek ik mijn onderste dantian regelmatig op. Altijd een fijne plek om bij mezelf thuis te komen en tegelijk de voeling met het Ene te ervaren. Om vervolgens weer met een open blik naar het hier en nu te komen. Ik vraag me weleens af of dit iets is wat ik nog verder zou kunnen ontwikkelen en wat dat dan zou brengen. Wat zijn jouw ervaringen?
Helen:
Dank je wel voor je reactie. Het doel is dat je langzaam maar zeker er altijd verblijft. Daar mag je zwaartepunt letterlijk en figuurlijk komen te liggen. Dan hangt het af van wat jij wilt bereiken. Wil je een goede tai chi’er worden, zoek dan een leraar die geschoold is in de martiale kant van tai chi. Die kan je daarin verder helpen. Of wil je …? Voor mij is het onderste dantian steeds meer de mens die ik ten diepste ben in mijn dagelijks leven zichtbaar maken. Dit is wat ik ook doorgeef in mijn lessen. Mocht je hierin geïnteresseerd zijn, lees dan het boek van Karlfried Dürckheim, Hara. Het is al een ouder boek, dus ook het taalgebruik is anders dan nu. Hij beschrijft heel precies de ontwikkeling van het onderste dantian.