De psoas
communicatie tussen onderbuikgevoelens en hersenen
De psoas
Een gezonde psoas bestaat uit zacht en sappig weefsel. In de baarmoeder lag de psoas tegen de neurale buis aan. Deze buis groeide uit tot je ruggenmerg. De psoas werd de spier die de communicatie verzorgt tussen je onderbuikgevoelens, je enterische zenuwstelsel, en je hersenen. De psoas, ook wel de grote lendenspier genaamd , is je instinct, je wilde zelf of om de woorden van Liz Koch te gebruiken ‘de spier van de ziel’.
Iliopsoas
De iliopsoas bestaat uit 2 of 3 spieren. De twee spieren, die elk mens heeft, zijn de iliacus of darmbeenspier en de psoas major of grote lendenspier. Sommige mensen hebben een derde spier en die heet psoas minor. De iliacus ligt aan de binnenzijde van je bekken. De psoas zit vast aan de onderste borstwervel en binnen-voorzijde van je lendenwervels. De iliacus en de psoas komen samen in één pees, die vast zit aan de binnen-achterkant van je dijbenen.
Lopen
De gangbare opvatting is, dat je de grote lendenspier als spier nodig hebt om te kunnen lopen. De loopbeweging wordt dan ingezet vanuit de benen. Al in 1998 weerlegde Serge Gracovetsky (Concordia University, Montréal, Canada) deze opvatting. Uit zijn onderzoek blijkt, dat de ruggengraat de loopbeweging initieert. De S-vorm van de ruggengraat heeft de ideale vorm om bekken en schoudergordel te laten samenwerken. De psoas hoef je dan niet als spier te gebruiken. Hij blijft zacht en sappig, waardoor hij het ritme van de beweging kan bepalen. Benen en armen bewegen zich vanuit respectievelijk de heup- en schouderkommen.
De ruggengraat als motor tot beweging
Droge psoas
Zet je de grote lendenspier als spier in om te lopen, dan maak je deze spier hard. Hij droogt uit en verliest zijn zachte en sappige weefsel. Men zegt dan, dat hij verkort is. De signalen tussen onderbuikgevoelens en hersenen worden hierdoor minder goed geleid. Dit kan tot allerhande klachten leiden, zoals rugpijn, hoge ademhaling, darmklachten en een leven in je hoofd.
Instinct versus conditionering
Een soepele, zachte psoas neemt de informatie uit zijn omgeving waar en reageert daar instinctief op. Je weet of het ja of nee is. Je weet wat je te doen staat. Vaak luisteren we niet naar dit heldere intuïtieve weten. De sociale of culturele normen nemen de overhand. De spanning tussen instinct en conditionering kan ook een oorzaak zijn van een harde, verkrampte grote lendenspier. Wederom geeft dit vermindering van communicatie tussen onderbuik gevoelens en hersenen. Iemands houding verslapt of verstrakt hierdoor. Er ontstaan angstgevoelens, omdat je niet meer vertrouwt op je innerlijke weten.
Herstel van de psoas
De grote lendenspier kan zijn oorspronkelijke zachtheid en sappigheid weer herwinnen door:
- het bevochtigen van het bindweefsel
- herstellen van proprioceptie
- juiste gebruik van armen en benen
- je hartsverlangen lijflijk ervaren
Bindweefsel bevindt zich overal in je lichaam. Een paar voorbeelden hiervan zijn pezen, botten en onderhuids bindweefsel. Het bindweefsel heeft onder meer als functie energie en informatie te transporteren en beschikbaar te maken voor elke cel. Net als de psoas werkt het bindweefsel optimaal als informatiedrager als deze sappig is. Om weer volume en de juiste vochtigheid in psoas en bindweefsel te krijgen, is het nodig om trage bewegingen als van water te maken.
Proprioceptie of positiezin is het vermogen om te weten hoe jouw lichaam of delen van jouw lichaam zich ten opzichte van elkaar in de ruimte bevinden. Dit vermogen zit in je gewrichten. Door vanuit jouw botten te bewegen stimuleer je proprioceptie en geef je correcte informatie aan de psoas.
Voor velen zal het nodig zijn om te oefenen met het bewegen van benen uit de heupkommen en armen uit de schouderkommen in plaats van de psoas in te zetten om met de benen de loopbeweging te initiëren.
Bindweefsel
Bewegen vanuit je hart
Wat verlang jij vanuit jouw hart? Durf je dat waar te laten zijn en ontspan je in iedere beweging vanuit je hart omlaag? Je hart bepaalt dan waarheen je loopt in plaats van dat je hoofd voorop gaat. Door vanaf je hart te ontspannen, ontspant het bovenste deel van je psoas. Je lopen wordt haast een naar voren vallen. Je vertrouwt je toe aan het leven vanuit jouw hartsverlangen. In jouw ritme kan de psoas jou daar brengen.
Pauze
Ik nodig je uit om je psoas te ontspannen en de weldaad hiervan te ervaren.
Zet muziek met zeegeluiden aan (link). Ga liggen zoals ik op de foto bovenaan dit artikel lig en blijf ten minste 10 minuten met je aandacht bij wat in je lichaam gebeurt. Ongetwijfeld zul je vaak afdwalen. Breng jezelf iedere keer weer terug naar de sensaties in je lichaam.
Tip 1
Bij het liggen zorg je dat je wervelkolom helemaal recht is. Leg eventueel een kussentje onder je hoofd. Je voeten staan heupbreedte zover van je lichaam dat ze geen druk in je heupkommen veroorzaken en zo dicht bij je lichaam dat ze niet uitglijden.
Tip 2
Mochten sterke emoties opkomen, doe dan je ogen open en kijk om je heen. Hoor de geluiden en breng jezelf terug in het hier en nu. Hier is het nu veilig. Wanneer de emoties gezakt zijn, beëindig de oefening voor vandaag. Je kunt de oefening morgen weer oppakken.
Ervaringen van lezers
In bovenstaand artikel herken ik de ik de pijnklachten in de lies/lende wat verder doorstroomt naar de binnenkant van mijn rechter been. Vier jaar geleden heb ik mijn rechter heup gebroken door een val op de stoeprand. Volgens orthopeed goed genezen maar blijf wel klachten houden bij het lopen. De pen zit er nog in.
Bij opstaan stoel verkramping in lies en soms minuten lang wachten voordat ik kan lopen.
Heb op dit moment coronafysio, aqua joggen en gym in de week.
Vandaag liep ik goed, maar vanavond ontzettend veel pijn zoals hier beschreven. Kon bijna niet lopen. De pijn is na een uur nu bijna weg, maar zit nu op een hoge stoel.
De fysio heeft mij nu voor de tweede x behandeld aan deze spier en het is zoals hier beschreven wordt. Geweldig fijn.
Ik ben Feldenkrais practitioner en herken erg veel in uw woorden. Ik weet uit eigen ervaring dat zachte bewegingen in het bekken gebied, zoals veel Feldenkrais bewegingen zijn, uiterst heilzaam zijn. Het lopen met de gewenste bewegingen in bekken schouder gordel maakt het lopen tot een feest.