Gehoor geven aan jezelf
dat leer je met qigong en tai chi
Geef je op voor een kennismakingsles qigong of tai chiLuisteren naar jezelf
Wanneer iemand begint met tai chi of qigong hoor ik vaak: ‘Ja, maar wat moet ik dan voelen!?’ of ‘Is het goed wat ik doe?’ Taiji en qigong vragen je om naar binnen te keren en naar jezelf te luisteren. Hoe doe je dat? Er is niet één antwoord. Ik schrijf vanuit mijn eigen ervaring met meditatie, tai chi en qigong in de hoop dat het jou stimuleert om je eigen luisterend oor verder te ontwikkelen.
Gedachten
In oorsprong is je lichaam soepel en je geest zonder gedachten. Je kunt dat laatste nog opmerken als je ‘s morgens zonder wekker wakker wordt. Hoewel, al snel – vrijwel meteen – komt de eerste gedachte weer in je op. Als je nu een minuutje stopt met lezen en alleen maar naar je gedachten luistert, dan merk je dat je gedachten continu voortrazen. In het dagelijks leven heb je hier nauwelijks weet van. Ze zijn vluchtig. Alleen sommige gedachten blijven terugkomen; vaak in vele varianten. Je kunt ze moeilijk loslaten. Je gedachten zijn als lava: eerst nog vloeibaar en veranderlijk en na verloop van vele herhaling stromen ze niet meer. De gedachten stollen als het ware in je. Je verhardt, je blik vernauwt zich en oordelen wordt al snel veroordelen.
Gedachten loslaten
Dr. Shen (mijn trainer, †2011) zei vaak: ‘cut the ties that bind’. Ik vertaal dit heel vrij in: ‘knip de gedachten, die me vasthouden, door’. Om dit uit te voeren is mijn eerste stap te erkennen dat ik aan het malen ben en te erkennen dat aan deze gedachten een voor mij wezenlijk thema ten grondslag ligt. Ik visualiseer vervolgens dat ik de draden van deze gedachten doorknip. Mijn gedachten zie ik als ballonnetjes in de lucht verdwijnen tot ver achter de horizon. Het onderliggende thema laat ik rusten. De ruimte die ik zo in mezelf schep herbergt nieuwe gedachten, ideeën die een creatief antwoord op mijn thema aanreiken. Kunst is nu om deze nieuwe gedachten gewaar te worden en ze niet meteen met allerlei ‘gewoonte’-argumenten naar de vuilnisbak te verwijzen. Deze nieuwe ideeën brengen me in beweging en maken dat het thema kan oplossen.
Lichaam
Het is mooi als je bijtijds gedachten die zich willen vastzetten, kan onderscheppen. Lukt dit niet, dan roepen deze gedachten emoties op die op hun beurt weer verkramping in je lichaam veroorzaken. De soepelheid van je lichaam neemt af. Je lichaam verstijft, pijntjes en ongemak ontstaan. Net als bij je gedachten is de eerste stap te erkennen dat je pijn of ongemak hebt. En dan is het de kunst om je niet volledig door die pijn of ongemak te laten opslokken. Knip, hoe moeilijk ook, de draden die jou aan de pijn binden door en laat de pijn rond drijven in de ruimte van jouw uitgestrekte bewustzijn.
Beoefen tai chi of qigong
Wanneer je de draden die je aan je pijn binden, hebt doorgesneden, dan ga ja aan de gang met qigong of taiji. Je laat je erdoor verrassen. Het is natuurlijk niet gemakkelijk om dit te doen, omdat je het liefste de pijn of het ongemak meteen zou willen uitbannen. En dat gaat niet.
Mocht jouw lichaam spontaan gaan bewegen op een wijze die vanuit het denken niet kan, dan is de kunst niet te stoppen en uit angst te verkrampen. Hier geldt hetzelfde als bij de nieuwe ideeën: laat ze niet ten onder gaan aan de gewoonte van ‘dat kan niet’. Durf je geest ruim te laten en te vertrouwen op de wijsheid van jouw lichaam. Ik kan me herinneren hoe ik me een keer spontaan eindeloos begon op te drukken. Ik rekende erop dat ik de volgende dag wel vreselijk veel pijn zou hebben. Ik durfde toen nog niet echt te vertrouwen, maar al wel toe te laten. De volgende dag voelde ik me beter dan ik me in tijden had gevoeld.
Luisteren
Je geest vrij maken van gedachten, ruim laten worden, licht, leeg. Het zijn allemaal verschillende aanduidingen van de staat waarin je zonder oordelen naar alles kunt luisteren wat er in je gebeurt. Je kunt luisteren zonder dat je een oplossing moet hebben, zonder te moeten weten of een ander het wel goed vindt wat je doet. De spanning die hierbij ontstaat, kun je verduren tot de tijd in jou rijp is om op jouw wijze in beweging te komen. Je komt dan in wat in het Chinees wordt aangeduid met wu wei; handelen door niet te handelen. Niet langer wil je dan jouw groei meer versnellen, vertragen of veranderen. Je handelt vanuit natuurlijkheid.